ارزیابی اثرات تغییر اقلیم بر ذخایر آب زیرزمینی با استفاده از تحلیل شاخه خشکیدگی هیدروگراف در حوزه آبخیز بار نیشابور

تغییر اقلیم عبارت است از هر گونه تغییرات بلند مدت و غیر قابل برگشت وضعیت جوی به شرایط اولیه که در طول ده¬ها یا هزاران سال در آب و هوای یک منطقه اتفاق می¬افتد. عوامل مختلفی باعث تغییر اقلیم می¬شود. امروزه افزایش گازهای گلخانه¬ای به عنوان عامل اصلی تغییر اقلیم شناخته شده است. تغییر اقلیم باعث تغییر در پارامترهای جوی شده که این امر باعث تغییر سایر پارامترهای هیدرولوژیکی (چرخه آب) از جمله رواناب و آب¬های زیرزمینی خواهد شد. این تحقیق به منظور بررسی اثرات تغییر اقلیم بر ذخایر آب زیرزمینی در حوزه آبخیز بار نیشابور تدوین یافته است. به این منظور ابتدا با استفاده از مدل¬های ارائه شده توسط هیأت بین دول تغییر اقلیم (ipcc) و به¬کارگیری روش¬های ریزمقیاس سازی، وضعیت اقلیمی منطقه طی سال¬های آتی پیش-بینی گردید. نتایج نشان‏دهنده افزایش میانگین سالانه دمای حداکثر و حداقل تقریباً به صورت یکسان و به میزان 1/1، 3/2 و 4/6 درجه سانتی¬گراد و کاهش بارش به میزان 16/4، 17/6 و 9/31درصد (تحت سناریوa2 مدلhadcm3) به ترتیب در دوره¬های 2011-02030، 2046-2065 و 2080-2099 نسبت به دوره پایه 2010-1971 می¬باشد. پس از ریز مقیاس سازی داده¬های اقلیمی اثر تغییر اقلیم بر روی دبی رودخانه بار بررسی شد نتایج بیانگر کاهش دبی به میزان 9، 44 و 66 درصد به ترتیب در 2030-‏2011، 2065-2046 و 2099-2080 نسبت به دوره پایه می¬باشد. سپس با استفاده از تجزیه و تحلیل شاخه خشکیدگی هیدروگراف مربوط به هر سال، اثرات تغییر اقلیم بر ذخایر آب زیرزمینی منطقه بررسی گردید. نتایج حاکی از کاهش حجم ذخایر آب زیرزمینی به میزان 36/7، 0/52 و 0/61 درصد به ترتیب در سه دوره 2011-2030، 2046-2065 و 2080-2099 نسبت به دوره پایه می‏باشد.